💥 FTX Çöküşünü Gözden Geçirme (2022)

—— Merkezi Borsaların Güven Sisteminin Tamamen Çöküşü

Birinci: FTX Çökmeden Önce: "Neredeyse Mükemmel" Görünüyordu

Çöküşten önce, FTX kripto endüstrisindeki en güvenli ve profesyonel borsalardan biri olarak görülüyordu:

  • Kurucu SBF sık sık ana akım medyada yer aldı
  • Uyumluluk, risk kontrolü ve kurum dostu vurgusu yaptı
  • Birçok girişim sermayesi ve politikacılarla yakın ilişkiler sürdürdü

FTX sadece bir ticaret platformu değil, kripto dünyasının "finansal altyapısı" gibiydi.


İkinci: Gerçek Sorun: Borsanın Yapmaması Gereken Her Şeyi Yaptı

FTX'in temel riski karmaşık değil, rollerin ciddi şekilde yanlış konumlandırılması:

  • Kullanıcı varlıkları ilişkili şirket Alameda Research'e aktarıldı
  • Müşteri fonları yüksek riskli işlemler ve kaldıraçlı operasyonlar için kullanıldı
  • Platform token'ı FTT teminat olarak kullanıldı ve iç döngü oluşturdu

Bu teknik bir açık değil, kurumsal suiistimal.


Üçüncü: Patlama Noktası: Güven Çöküşü Herhangi Bir Panikten Hızlı

2022 Kasım'ında, piyasa Alameda'nın bilanço yapısını sorgulamaya başladı:

  1. Alameda varlıkları büyük ölçüde FTT'ye bağımlıydı
  2. FTT likiditesi yetersizdi, ancak "çekirdek varlık" olarak aşırı değerlendi
  3. Satış bilgisi kamuoyuna açıklanınca piyasa paniği tetiklendi
  4. Kullanıcılar toplu çekim yaptı, FTX ödeyemedi

👉 Kısa几天 içinde, dünyanın ikinci en büyük borsası doğrudan durdu.


Dördüncü: Neden FTX Bu Kadar Hızlı Çöktü?

FTX'in çöküş hızı, üç ölümcül varsayımdan kaynaklanıyor:

  • ❌ "Kullanıcılar aynı anda çekim yapmaz"
  • ❌ "Platform token'ı sonsuza kadar değerli"
  • ❌ "İtibar denetimi yerine geçer"

Güven bozulduğunda, merkezi platformlarda neredeyse tampon alanı yok.


Beşinci: Zincirleme Reaksiyon: Mt.Gox'tan Daha Derin

FTX çöküşünün etkisi tek platformu aşıyor:

  • BlockFi, Genesis gibi kurumlar sırayla krize girdi
  • Birçok fon ve proje fonları donduruldu
  • Piyasa CEX'e güveni dramatik şekilde düştü

👉 Proof of Reserves (Varlık Kanıtı) ilk kez endüstri konsensüsü talebi oldu.


Altıncı: FTX'in Endüstriye Bıraktığı Temel Dersler

  • "Uyum anlatısı" şeffaflığın yerini alamaz
  • Merkezi borsalar banka değildir
  • Kullanıcı varlık izolasyonu temel çizgi, bonus değil

FTX olayı tüm endüstriyi eski bir sözü yeniden anlamaya zorladı:


Not your keys, not your coins。